آزادی آزادستان به پایان رسید AZADISTAN (1920) دولت کوتاه مدتی در آذربایجان ایران بود که از اوایل دهه ۱۹۲۰ تا سپتامبر ۱۹۲۰ ادامه داشت. این دولت توسط محمد خیابانی، یک وطن پرست ایرانی، نماینده مجلس و از مخالفان برجسته علیه اتحاد جماهیر شوروی و استعمار انگلیس تأسیس شد. خیابانی و یارانش نام «آزادستان» را به […]
آزادی آزادستان به پایان رسید
AZADISTAN (1920)
دولت کوتاه مدتی در آذربایجان ایران بود که از اوایل دهه ۱۹۲۰ تا سپتامبر ۱۹۲۰ ادامه داشت. این دولت توسط محمد خیابانی، یک وطن پرست ایرانی، نماینده مجلس و از مخالفان برجسته علیه اتحاد جماهیر شوروی و استعمار انگلیس تأسیس شد. خیابانی و یارانش نام «آزادستان» را به عنوان یک ژست اعتراضی نسبت به اعطای نام «آذربایجان» به دولت مرکزی باکو در ماوراء قفقاز که جمهوری دموکراتیک آذربایجان نامیده میشود، انتخاب کردند. خیابانی اندکی پس از انقلاب ۱۹۱۷ روسیه، حزب دمکرات تبریز را پس از ۵ سال توقیف مجدداً تأسیس کرد و روزنامه تجدد، ارگان رسمی حزب را منتشر کرد. پس از پایان جنگ جهانی اول، خیابانی در اعتراض به عهدنامه ۱۹۱۹ ایران و انگلستان که حق تصمیم گیری در مورد کلیه امور نظامی، مالی و گمرکی ایران را منحصراً به انگلیسی ها واگذار می کرد، کنترل تبریز را به دست گرفت. حکومت مرکزی وثوق الدوله در تهران و در سال ۱۹۲۰ خیابانی آذربایجان را آزادیستان اعلام کرد تا الگویی از آزادی و حکومت دمکراتیک برای بقیه ایران ارائه دهد. او خود را نه یک تجزیه طلب که یک ملی گرا ایرانی می دانست. پس از تسخیر کلانتری، خیابانی به نمایندگی از هیئت رئیسه حزب دمکرات بیانیهای به دو زبان فارسی و فرانسه صادر کرد و در آن اعلام کرد که برنامه شیخ برقراری نظم عمومی و اجرای قانون اساسی ایران بوده است. نهضت خیابانی در سپتامبر ۱۹۲۰ به صورت نظامی سرکوب شد. پس از سقوط نخست وزیر وثوق الدوله، نخست وزیر جدید مهدی قلی هدایت را به تبریز فرستاد و به او اختیارات کامل داد و در اواخر تابستان ۱۹۲۰ خیابانی را درهم کوبید و کشت و آزادی آزادستان به پایان رسید و منحل شد.
T.me/jjavanefarda